حقوق مادی و معنوی دانشگاه تهران در تدوین و نشر فرهنگ دهخدا
بر ایای اظهارنظر شماره ۵۰۵۶۰۹۷ مورخ ۰۹/۰۹/۱۳۹۵ این اداره کل در خصوص استفاده از لغتنامه دهخدا در نرم افزارهای تلفن همراه اعلام شد:
۱ - دانشگاه تهران به موجب تبصره ماده ۲ قانون بودجه سال ۱۳۳۶، مسؤول «کلیه تشکیلات فرهنگ دهخدا» شده است و از تاریخ مذکور مؤسسه لغتنامه دهخدا دانشگاه تهران با تلاش اساتید بزرگ زبان و ادب فارسی مرتب در حال تحقیق و به روز رسانی این فرهنگ می‌باشد. لازم به ذکر است در زمان مرحوم دهخدا صرفاً مداخل حروف ث، ظ، ذ، ض، ژ، ل به صورت جزوه تهیه شده بوده و آنچه که شما اکنون به عنوان لغتنامه دهخدا ملاحظه می‌کنید بسیار متفاوت از آن چیزی است که مرحوم دهخدا در زمان حیات خود تهیه کرده است.
۲ - بنابراین برخلاف تصور آن مرجع محترم، لغتنامه دهخدا فرهنگ لغتی نبوده که در زمان مرحوم دهخدا نوشته شده باشد و با گذشت مدتهای مندرج در قانون حمایت حقوق مؤلفان مصنفان و هنرمندان ۱۳۴۸ از تاریخ فوت مرحوم دهخدا، حقوق مالی و معنوی دانشگاه تهران نسبت به آن، منقضی شود. البته بی شک افراد علاقه مند می‌توانند با کسب اجازه از دانشگاه تهران نسبت به ساخت آثار اشتقاقی بر اساس این فرهنگ اقدام نمایند که بدیهی است نیاز به اخذ رضایت قبلی دانشگاه تهران و وجود نظارت مستمر دانشگاه می‌باشد.
۳ - بر اساس مطالب بالا باید گفت: فرهنگ لغت دهخدا هر چند سال یک بار به روز می‌گردد و مداخل جدیدی اضافه می‌گردد. به بیان دیگر لغتنامه دهخدا فرهنگی پویا و حاصل کار افراد متفاوتی است بنابراین چنین تصوری که با گذشت ۵۰ سال از فوت مرحوم دهخدا (ماده ۱۲ قانون ۱۳۴۸) یا مدت ۳۰ سال از تاریخ نشر و عرضه (ماده ۱۶ قانون ۱۳۴۸) حقوق مادی دانشگاه تهران نسبت به اثر منقضی می‌گردد، اساساً تصوری اشتباه است. کما اینکه تاکنون احکام محکومیت قطعی علیه بسیاری از کسانی که از لغتنامه بدون اجازه دانشگاه استفاده کرده‌اند صادر شده است.
۴ - نکته مهم دیگری که لازم به ذکراست، نرم افزار لغتنامه دهخدا می‌باشد که ویرایش اول آن در سال ۱۳۸۰ منتشر شده است و بعد از آن نیز ویرایش‌های جدیدی منتشر شده است که مطابق ماده یک قانون حمایت از نرم افزارهای رایانه‌ای حقوق مادی هر ویرایش مستقلاً از تاریخ «پدید آمدن»، به مدت ۳۰ سال متعلق به دانشگاه تهران است و البته مدت حقوق معنوی اثر نیز نامحدود و غیر مقید به زمان است.
در پایان امید دارد با کمک آن مرجع محترم حمایت از آثار ادبی و هنری و نرم افزارهای رایانه‌ای به فرهنگی عمومی تبدیل شود تا پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری که با صرف سال‌ها عمر و هزینه، به فرهنگ ایران غنا می‌بخشند از دسترنج خود بهره مند گردند و نقض ناجوانمردانه آثار آنها، باعث نزول و سقوط فرهنگ ایران زمین و دلسردی فرهیختگان این مرز و بوم نگردد.
برای دسترسی به نسخه الکترونیک رسمی فرهنگ دهخدا ر. ک: فرهنگ دهخدا